IJzertekort: hoe herken je het?
Ongeveer 25% van de wereldbevolking heeft een ijzertekort. Deze situatie komt dus vaker voor dan je zou denken. IJzer is essentieel voor een goede werking van het lichaam en moet in voldoende hoeveelheden worden geconsumeerd om de functies ervan te vervullen. Afhankelijk van de persoon variëren de tekenen van ijzertekort van vermoeidheid en bleekheid tot concentratieproblemen. Hier is alles wat je moet weten over ijzer in het menselijk lichaam.
Welke rol speelt ijzer in het menselijk lichaam?
IJzer behoort tot de familie van minerale zouten en is een sporenelement dat van nature aanwezig is in het menselijk lichaam in hoeveelheden van ongeveer 4 g. Om ijzerverliezen gedurende de dag te compenseren, moet een volwassen man 11 mg per dag opnemen. Voor een vrouw kan dit cijfer stijgen tot 16 mg per dag tijdens de menstruatie, als gevolg van bloedverlies.
IJzer speelt een essentiële rol, want het zit in de hemoglobine van de rode bloedcellen in het bloed. Het zorgt ervoor dat zuurstof van de longen naar alle lichaamsweefsels wordt gebracht. Het is ook een bestanddeel van myoglobine en draagt zo bij aan de opslag van zuurstof in de spieren.
Wat veroorzaakt ijzertekort?
Bij vrouwen komt ijzertekort het meest voor, vooral bij zware menstruaties, tussentijdse bloedingen of zwangerschap. Zwangere vrouwen hebben meer ijzer nodig, omdat ze moeten zorgen voor voldoende ijzerinname voor zichzelf én hun baby. De behoefte aan ijzer kan oplopen tot 30 mg per dag.
Onvoldoende ijzerinname via voeding is de tweede meest voorkomende oorzaak van ijzertekort. In dierlijke producten zit heemijzer, dat het best door het lichaam wordt opgenomen. Mensen met een vegetarisch of veganistisch dieet hebben echter geen toegang tot dit type ijzer. Een supplement innemen kan daarom raadzaam zijn.
Mensen die duursport beoefenen (marathonlopen, langlaufen, trailrunning, wielrennen etc.) lopen ook een groter risico op ijzertekort. Dit komt omdat aerobe sporten een grote en constante zuurstofstroom naar de spierweefsels vereisen. Uiteindelijk kan het aantal rode bloedcellen dalen, wat leidt tot een ijzertekort dat bekend staat als bloedarmoede door ijzertekort.
Wat zijn de symptomen van ijzertekort?
Er zijn een aantal signalen die kunnen wijzen op ijzertekort:
- Ongebruikelijke of chronische vermoeidheid (asthenie)
- Verminderde kracht, spieruithoudingsvermogen of energieniveaus
- Kortademigheid bij inspanning
- Bleke huid of droge slijmvliezen
- Broze nagels
- Haaruitval
- Prikkelbaarheid
De beste bronnen van ijzer in voedsel
Heemijzer, dat zeer goed opneembaar is, zit in vleesproducten zoals rood vlees, orgaanvlees (lever, nieren) en vleeswaren. Vis en zeevruchten (schelpdieren, oesters) zijn ook uitstekende bronnen van ijzer.
Non-heemijzer zit in plantaardig voedsel, maar wordt minder goed opgenomen door het spijsverteringsstelsel. Het zit in fruit en groenten (sla, rucola, venkel, spinazie). Andere voedingsmiddelen die je in een plantaardig dieet kunt opnemen om ijzerinname te garanderen zijn: peulvruchten (kikkererwten, bonen), oliehoudende zaden (walnoten, hazelnoten, amandelen), zeewier (spirulina, wakame, dulse) en volkoren granen (volkoren tarwe, gerst). Tot slot bevatten sesamzaad, peterselie, pure chocolade en gojibessen ook veel ijzer.
IJzer wordt beter door het lichaam opgenomen als het samen met een bron van vitamine C wordt geconsumeerd.
Alvityl® Vitaliteit om in te slikken is een voedingssupplement speciaal samengesteld met 12 vitaminen en 8 essentiële mineralen, waaronder ijzer. Door voor 100% in je vitaminebehoefte te voorzien, helpt het je vermoeidheid en de tekenen van ijzertekort te bestrijden.
Belangrijke punten om te onthouden:
- IJzer is een sporenelement dat betrokken is bij het vervoer en de opslag van zuurstof in het lichaam.
- Mogelijke oorzaken van ijzertekort: plantaardige diëten, menstruatie, zwangerschap, duursporten en bepaalde ziekten.
- Een ijzertekort leidt meestal tot ernstige vermoeidheid, spierzwakte, overmatige bleekheid of hoofdpijn.
- Heemijzer uit dierlijke bronnen wordt beter opgenomen dan non-heemijzer uit plantaardige bronnen.